នៅឆ្នាំ១៩៦៦លោក Lee Kuan Yew( លីក្វាន់យូ) បានប្រកាសថានៅក្នុងពិភពលោកដែលត្រីធំស៊ីត្រីតូច សិង្ហបុរីត្រូវតែក្លាយជា”បង្គាពុល” ដើម្បីកុំឱ្យត្រីតូចៗលេបចូល។ការ​លើក​ឡើង​នេះ​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី Lee Kuan Yew នៅ​ពេល​ដែល​សិង្ហបុរី​គ្មាន​សម្ព័ន្ធមិត្តហើយ​ត្រូវ​បាន​ឡោមព័ទ្ធ​រវាង​ប្រទេស​ជិត​​ខាង​​ជា​អ​រិភាព​ក្នុងកម្រិត​​នៃ​សង្រ្គាមត្រជាក់។បន្ទាប់មក​លោកLeeបានអំពាវនាវឱ្យកសាងប្រទេសសិង្ហបុរីដែលធន់និងពឹងផ្អែកលើខ្លួនឯង ប្រឈមមុខនឹងការគំរាមកំហែង។កន្លះសតវត្សក្រោយមកសិង្ហបុរីបានប្រែក្លាយទៅជានាគអាស៊ី សូម្បីតែត្រូវបានគេប្រដូចទៅនឹង Sparta នៃសតវត្សទី២១ដែលត្រូវបានគោរពដោយមហាអំណាចជាច្រើន និងកាន់កាប់កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទំនើបបំផុតមួយនៅក្នុងពិភពលោក។នៅតាមផ្លូវនេះ សិង្ហបុរីបានលេចចេញជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រដ៏គួរឱ្យទុកចិត្តបំផុតរបស់អាមេរិកនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។តាមទស្សនៈរបស់LeeKuanYewសិង្ហបុរីបានបង្រួបបង្រួមទំនាក់ទំនងជាយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយលោកខាងលិច ខណៈពេលដែលនៅតែជាអន្តរការីគួរឱ្យទុកចិត្តនិងជាអ្នកវិនិយោគឈានមុខគេនៅក្នុងប្រទេសចិន ដែលបង្ហាញពីភាពប៉ិនប្រសប់ផ្នែកការទូតរបស់ប្រទេសកោះនេះ។ នេះបើយោងតាមអ្នកជំនាញហ្វីលីពីន Richard Heydarian ។បន្ទាប់ពីសិង្ហបុរីត្រូវបានបណ្តេញចេញពីសហព័ន្ធម៉ាឡេស៊ីក្នុងឆ្នាំ១៩៦៥ ស្ថាបនិករបស់ប្រទេសនេះបានប្រកាន់យកគោលលទ្ធិយុទ្ធសាស្ត្រដាច់ដោយឡែកមួយ។ វាត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅលើគោលគំនិតពីរសារសំខាន់នៃការអនុវត្តជាក់ស្តែងក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសជិតខាងធំៗនិងការយល់ឃើញអំពីគ្រោះថ្នាក់ដ៏សំខាន់ពីការគំរាមកំហែងពីខាងក្រៅ។លទ្ធផលនៃគោលលទ្ធិយុទ្ធសាស្ត្រដែលរៀបចំឡើងដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីLee Kuan Yewនិងរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសSinnathamby Rajaratnamគឺជាគោលនយោបាយការបរទេសដ៏ទំនើប និងមិនជ្រើសរើស។ លោកLee Kuan Yewបានប្រកាសក្នុងអំឡុងពេលសង្រ្គាមត្រជាក់ថា “យើងមិនជ្រើសរើសភាគីទេប្រសិនបើត្រូវបានស្នើសុំឱ្យជ្រើសរើសរវាងប្លុកអំណាចប្រកួតប្រជែង”។ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយជាមួយនឹងការបញ្ចប់សង្រ្គាមត្រជាក់សិង្ហបុរីបានផ្លាស់ប្តូរបន្តិចម្តងៗទៅជាដៃគូដែលគួរឱ្យទុកចិត្តបំផុតរបស់អាមេរិកនៅក្នុងតំបន់ដោយហេតុផល៣យ៉ាង។ ទី១៖សិង្ហបុរីដើរតួជាស្ពានរវាងចិននិងលោកខាងលិចដោយជំរុញប្រទេសទាំងពីរឆ្ពោះទៅរកភាពរុងរឿងនៃមូលធននិយម។លោក Lee Kuan Yew ជាមេធាវីដែលទទួលការបណ្តុះបណ្តាលពីCambridge បានជះឥទ្ធិពលលើមេដឹកនាំចិនជាច្រើនចាប់ពីលោក Deng Xiaoping រហូតដល់ Xi Jinping អស់ជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ។ ការរួមបញ្ចូលគ្នាដ៏ជោគជ័យរបស់សិង្ហបុរីនៃនយោបាយ និងនយោបាយសេរីនិយមបានជំរុញទឹកចិត្តមេដឹកនាំចិនជំនាន់ទាំងមូលដែលបានជំរុញឱ្យមានកំណែទម្រង់ទីផ្សារដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។ហេតុនេះហើយបានជាបន្ទាប់ពីលោកLee Kuan Yewបានទទួលមរណភាពក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ក្រសួងការបរទេសចិនបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយសរសើរមេដឹកនាំសិង្ហបុរីថាជា “មេដឹកនាំដ៏មានឥទ្ធិពលពិសេសមួយនៅអាស៊ីនិងជាអ្នកយុទ្ធសាស្ត្រដ៏មានតម្លៃក្នុងទិសបូព៌ា ។ប៉ុន្តែមានចក្ខុវិស័យអន្តរជាតិ”។សិង្ហ​បុរី​ដែល​ស្ថិតក្រោម​ការគ្រប់គ្រង​របស់​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​បច្ចុប្បន្ន​លោក Lee Hsien Loong បន្ត​ដើរតួនាទី​សំខាន់​នៅក្នុង​ស្ពាន​ខាងកើត​-​ខាងលិច​នោះ។ លោក Lee Hsien Loongបានព្រមានម្តងហើយម្តងទៀតថាសង្គ្រាមត្រជាក់ថ្មីនឹងក្លាយជា”រឿងអាក្រក់មិនត្រឹមតែសម្រាប់ប្រទេសជាច្រើនផ្សេងទៀតទាំងធំទាំងតូចប៉ុណ្ណោះទេ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិនផងដែរ” ។Scholar Heydarian បាននិយាយថាប្រធានាធិបតីអាមេរិកជាច្រើនចាប់ពី Richard Nixon ដល់ Joe Biden បានពឹងផ្អែកលើដំបូន្មានរបស់មេដឹកនាំសិង្ហបុរីដោយប្រើប្រាស់ទស្សនៈរបស់ពួកគេជាសូចនាករដើម្បីយល់ពីនិន្នាការភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៅអាស៊ី។ប៉ុន្តែអ្វីដែលធ្វើឱ្យសិង្ហបុរីកាន់តែមានសារសំខាន់ចំពោះទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនគឺការពង្រីកយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិទ្វេភាគីក្នុងប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ថ្មីៗនេះ។សហរដ្ឋអាមេរិកបានពឹងផ្អែកលើសម្ព័ន្ធមិត្តអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដូចជាហ្វីលីពីនដែលមានមូលដ្ឋានទ័ពអាមេរិកដ៏ធំបំផុតនៅក្រៅប្រទេសក្នុងអំឡុងសតវត្សទី២០ដើម្បីដាក់ពង្រាយអំណាចនៅក្នុងតំបន់។ប៉ុន្តែហ្វីលីពីនបានបង្ហាញពីភាពមិនស្ថិតស្ថេរពេកសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិកបន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវបានបង្ខំឱ្យដកខ្លួនចេញពីប្រទេសចំពេលមានការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៃជាតិនិយមហ្វីលីពីននៅដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៩០។នៅចំណុចនេះហើយដែលសិង្ហបុរីបានស្នើឱ្យទទួលយកផ្នែករឹងយោធារបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដោយបង្កើតការសន្និដ្ឋានមួយ។សម្រាប់យុគសម័យនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិយ៉ាងជិតស្និទ្ធរវាងប្រទេសទាំង២។ដោយសារកិច្ចព្រមព្រៀងការពារជាតិសំខាន់ៗជាច្រើន ចាប់ពីអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា (MOU)ក្នុងឆ្នាំ១៩៩០ដល់កិច្ចព្រមព្រៀងក្របខណ្ឌយុទ្ធសាស្រ្តក្នុងឆ្នាំ២០០៥ឬពិធីសារដែលបានកែប្រែចំពោះMOUក្នុងឆ្នាំ២០១៩សហរដ្ឋអាមេរិកនិងសិង្ហបុរីបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធា។ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៦មកភាគីទាំង២បានបញ្ចប់ជិត៤០ពាន់លានដុល្លារក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងការពារជាតិទ្វេភាគី។បច្ចុប្បន្នសិង្ហបុរីគឺជាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍តែមួយគត់ដែលមានសិទ្ធិទិញយន្តហោះចម្បាំងបំបាំងកាយ F-35 ដែលផលិតដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ខណៈដែលនាវាចម្បាំងអាមេរិកអាចចូលចតនៅទីតាំងដែលបានកំណត់នៅក្នុងប្រទេសកោះនេះ។ តាម​សម្ដី​មន្ត្រី​អាមេរិកសិង្ហបុរី​ជា​ដៃគូ​របស់​អាមេរិក។ប៉ុន្តែ​ធ្វើ​ដូច​ជា​សម្ព័ន្ធមិត្ត។ទោះបីជាមានការសន្យារបស់ខ្លួនថានឹងមិនជ្រើសរើសភាគីក៏ដោយក៏សិង្ហបុរីថ្មីៗនេះមានទំនោរទៅរកសហរដ្ឋអាមេរិក។នេះបើយោងតាម ​​Heydarian ។ ប្រទេសសិង្ហបុរីបានទទួលផលប្រយោជន៍ពីកម្លាំងទ័ពជើងទឹករបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជួយធានាបាននូវកម្រិតខ្ពស់នៃសេរីភាពពាណិជ្ជកម្មនិងការធ្វើនាវាចរណ៍នៅក្នុងដែនទឹកអាស៊ី។យ៉ាង​ណា​មិញសិង្ហបុរី​ក៏​មិន​ដាច់​ដោយ​ឡែក​ពី​ចិន​ដែរ។ដើម្បីរក្សាទំនាក់ទំនងនេះ ប្រទេសកោះនេះបានយល់ព្រមជាមួយទីក្រុងប៉េកាំងលើកិច្ចព្រមព្រៀងជាយុទ្ធសាស្ត្រ ដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងផ្លាស់ប្តូរវិស័យការពារជាតិនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខឆ្នាំ២០១៨ដែលត្រូវបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនៅឆ្នាំ២០១៩។ទោះបីជាវាមិនបានផ្តល់ច្រើនដូចកិច្ចព្រមព្រៀងការពារជាតិជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកក៏ដោយក៏ការប្តេជ្ញាចិត្តទាំងនេះផងដែរ។ ភាគច្រើនបានបន្ធូរបន្ថយកង្វល់របស់ចិនអំពីសម្ព័ន្ធភាពរបស់សិង្ហបុរីជាមួយលោកខាងលិច។ក្នុង​នាម​ជា​សមាជិក​សំខាន់​របស់​អាស៊ានសិង្ហបុរី​ក៏​បាន​លេច​ចេញ​ជា​ប្រទេស​ដែល​ជួយ​រក្សា​សន្តិភាពនិង​ស្ថិរភាព​ក្នុង​តំបន់។ក្នុងនាមជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចសន្ទនា Shangri-La ប្រចាំឆ្នាំនិងមានកងទ័ពជើងទឹកទំនើប សិង្ហបុរីគឺជាមហាអំណាចក្នុងតំបន់ដែលសង្កត់ធ្ងន់ជាទៀងទាត់អំពីសារសំខាន់នៃច្បាប់អន្តរជាតិ និងសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកដែលផ្អែកលើច្បាប់នៅក្នុងតំបន់អាស៊ី។អ្នកជំនាញមួយចំនួនថែមទាំងបានចាប់ផ្តើមពិភាក្សាអំពីលទ្ធភាពនៃការបង្កើត”SQUAD” ដែលក្នុងនោះប្រទេសសិង្ហបុរីរួមជាមួយនឹងក្រុម Quartet (QUAD) ដែលមានសហរដ្ឋអាមេរិក អូស្ត្រាលី ជប៉ុន និងឥណ្ឌា ធ្វើសកម្មភាពថែទាំដោយសេរី និងបើកចំហរនៅក្នុងតំបន់។ដូចដែលលោក Lee Kuan Yew បាននិយាយកាលពីឆ្នាំ២០០៩ថា សិង្ហបុរីតែងតែរក្សាតួនាទីរបស់ខ្លួនជាអ្នករួមចំណែកដ៏សំខាន់ដល់ស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ ។ដូច្នេះមហាអំណាចមានការព្រួយបារម្ភអំពីអត្ថិភាពនិងវិបុលភាពរបស់យើងក្នុងនាមជាប្រជាជាតិឯករាជ្យមួយដែលបានបង្កើតឡើងនិងអធិបតេយ្យភាព។ចំណាប់អារម្មណ៍នោះត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងនៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចពីរទៅកាន់ប្រទេសសិង្ហបុរីដោយអនុប្រធានាធិបតីអាមេរិក Kamala Harris និងរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិ Lloyd Austin នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំនេះ។នេះបើយោងតាម ​​Heydarian ។ អ្នកជំនាញរូបនេះបាននិយាយថា”ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះកើតឡើងនៅពេលដែលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយុទ្ធសាស្ត្រទ្វេភាគីនិងការពារជាតិកំពុងអភិវឌ្ឍយ៉ាងឆាប់រហ័សដែលធ្វើឱ្យរូបភាពនៃ”សម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិកមិនផ្លូវការ” នៅអាស៊ីកាន់តែច្បាស់៕យោងតាមSCMP

អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីLee Kuan Yew(ឆ្វេង)ជួបជាមួយប្រធានាធិបតីចិនXin JingPingនៅទីក្រុងប៉េកាំង ក្នុងឆ្នាំ២០១១។ រូបថត៖ Asia News។

អនុប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក Kamala Harris (ឆ្វេង) និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី Lee Hsien Loong នៅសិង្ហបុរីក្នុងខែសីហា។រូបថត៖ Reuters។