
សញ្ញានៃវត្តមានកើនឡើងរបស់ចិននៅអាស៊ីកណ្តាល
ប្រទេសចិនត្រូវបានគេនិយាយថាអាចផ្តល់ថវិកាចំនួន៨,៥លានដុល្លារដើម្បីសាងសង់មូលដ្ឋានប៉ូលិសនៅប្រទេសតាជីគីស្ថាន(Tajikistan)ក្បែរព្រំដែនអាហ្វហ្គានីស្ថាន។ប្រសិនបើព័ត៌មានខាងលើជាការពិត ការសាងសង់មូលដ្ឋានប៉ូលិសក្នុងប្រទេសតាជីគីស្ថានបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសន្តិសុខកាន់តែស៊ីជម្រៅរវាងប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលនិងប្រទេសចិនក្នុងបរិបទដែលទីក្រុងប៉េកាំងត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងរក្សាមូលដ្ឋានយោធារៀងៗខ្លួននៅអាស៊ីកណ្តាលនេះ។អ្នកនាំពាក្យមិនបញ្ចេញឈ្មោះសម្រាប់សភាប្រទេសតាជីគីស្ថានបាននិយាយថាសភាជាន់ទាបរបស់ប្រទេសបានអនុម័តផែនការសាងសង់មូលដ្ឋានប៉ូលិសថ្មីនៅក្នុងស្រុក Ishkashim នៃខេត្តភ្នំ Gorno-Badakhshan ។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានប្រាប់AFPថា៖«ចិនបានផ្តល់មូលនិធិទាំងស្រុងលើការសាងសង់នេះ។ នៅពេលបានបញ្ចប់មូលដ្ឋាននឹងត្រូវផ្ទេរទៅឲ្យ (ប៉ូលិស)តាជីគីស្ថាន»។ លោកបានបន្ថែមថាចំនួនជំនួយពីទីក្រុងប៉េកាំងគឺ៨,៥លានដុល្លារ។Reutersក៏បានដកស្រង់សម្តីអ្នកនាំពាក្យដែលនិយាយថានឹងមិនមានទាហានចិនណាមួយឈរជើងនៅទីនេះទេ។ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយនៅពេលត្រូវបានសួរឱ្យធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើរបាយការណ៍នេះអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោក Wang Wenbinបានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា “ខ្ញុំមិនដឹងអំពីបញ្ហាដែលអ្នកកំពុងសំដៅលើនេះទេ”។ប្រទេសចិនបានចាកចេញពីទ្វារបើកចំហរក្នុងការកសាងទំនាក់ទំនងមិត្តភាពជាមួយពួកតាលីបង់បន្ទាប់ពីក្រុមនេះឡើងកាន់អំណាចក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន។ប៉ុន្តែបានអំពាវនាវឱ្យពួកតាលីបង់បញ្ឈប់ពួកផ្តាច់ខ្លួនUighurដែលព្យាយាមជ្រៀតចូលតំបន់ព្រំដែនដ៏រសើបរបស់ប្រទេសនេះក្នុងខេត្តXinjiang។ខណៈពេលដែលប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលផ្សេងទៀតបានបង្កើតទំនាក់ទំនងការងារជាមួយរបបថ្មីនៅអាហ្វហ្គានីស្ថានតាជីគីស្ថានបានទប់ទល់និងជៀសវាងការចរចាដោយផ្ទាល់។ប្រធានាធិបតីតាហ្ស៊ីគីស្ថានលោកEmomaliRakhmonបានលើកឡើងពីការព្រួយបារម្ភអំពីអ្វីដែលលោកហៅថា«ក្រុមភេរវករ»នៅក្នុងទីតាំងនានាតាមបណ្ដោយព្រំដែនជាង១,៣០០គីឡូម៉ែត្រ រវាងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាននិងប្រទេសតាជីគីស្ថាន។ យោងតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរុស្ស៊ី ក្រុមតាលីបង់បានចងសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធជនជាតិភាគតិចTajik ដែលមានមូលដ្ឋាននៅភាគខាងជើងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថានដើម្បីស្វែងរកការផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រធានាធិបតីRahmon ។តាជីគីស្ថានជាប្រទេសដែលមានប្រជាជន៩.៥លាននាក់ បានទទួលការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុពីប្រទេសចិននិងសហរដ្ឋអាមេរិកដើម្បីសាងសង់និងពង្រឹងបង្គោលព្រំដែន និងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះមូលដ្ឋានយោធាដ៏ធំមួយរបស់រុស្ស៊ី។ចិនក៏ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងរក្សាទីតាំងយោធារួមជាមួយប្រទេសតាជីគីស្ថាននៅ Gorno-Badakhshan ជាប់ព្រំដែន Xinjiang។
ទីក្រុងប៉េកាំងមិនបានធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើទីតាំងខាងក្រៅនោះទេ។ប៉ុន្តែក្រុមវិបត្តិអន្តរជាតិបាននិយាយថា នៅឆ្នាំ២០១៨កន្លែងនេះបានបង្ហាញ “វត្តមានសន្តិសុខដែលកំពុងកើនឡើង” របស់ចិននៅក្នុងអាស៊ីកណ្តាល៕យោងតាមAFP
Khorogរដ្ឋធានីនៃតំបន់ស្វយ័ត Gorno-Badakhshan ប្រទេសតាជីគីស្ថាន(រូបថត៖ Reuters)